Zespół Szkół Ekonomicznych im. Mikołaja Kopernika w Kielcach, to najstarsza, bo licząca już ponad sto lat, szkoła zawodowa
w naszym województwie.
Widok z lat 50. i obecny |
Ukończyło ją ponad 27 tys. absolwentów. Niezwykle „burzliwe” i ciekawe były losy szkoły. Powstała w 1903 roku jako Prywatna Szkoła Handlowa Miejska. Szczególną rolę w jej powołaniu i funkcjonowaniu odegrał Bolesław Markowski.
Bolesław Markowski (1862-1936) ukończył gimnazjum kieleckie z wyróżnieniem, i wydział prawa na uniwersytecie warszawskim. Po ukończeniu prawa w 1885 r. wrócił do Kielc i rozpoczął pracę w sądownictwie. Z jego inicjatywy założono w 1903 r. w Kielcach pierwszą w regionie Szkołę Handlową, uczył w niej przedmiotów prawniczych i wchodził w skład Rady Opiekuńczej. Od początku powstania szkoły do końca swojego życia był wiceprzewodniczącym oraz faktycznym kierownikiem. Po odzyskaniu niepodległości, Naczelnik Państwa marszałek Józef Piłsudski powołał go na wiceministra skarbu (1921–1926), dwukrotnie był także kierownikiem Ministerstwa Skarbu. Od roku 1921 był profesorem prawa skarbowego w Wyższej Szkole Handlowej (SGH) w Warszawie. Pozostawił po sobie bogaty dorobek naukowy. Zmarł 30 września 1936 r. Stowarzyszenie Kupców Polskich w Kielcach postanowiło uczcić pamięć zasłużonego obywatela miasta ustanawiając stypendium im. Bolesława Markowskiego dla najlepszego ucznia Szkoły Handlowej Stowarzyszenia Kupców Polskich. W latach 1903-1936 nieprzerwanie kierował pracami Rady Opiekuńczej Szkoły i wykładał prawo handlowe. |
W okresie zaborów była to placówka nie tylko kształcąca polską młodzież, ale przede wszystkim ośrodek polskości i patriotyzmu. Pierwszą maturę złożyło 30 uczniów w 1909 roku. Wybuch I wojny światowej spowodował roczną przerwę w nauczaniu. Szkoła została zajęta początkowo na koszary, a później na niemiecki szpital wojskowy.
Po odzyskaniu niepodległości w 1917 r. nadzór nad szkołą przejęło Ministerstwo Wyznań i Oświecenia Publicznego. Szkoła podwoiła liczbę uczniów, została przekształcona na Męską Szkołę Realną z Oddziałem Handlowym. Rok później została upaństwowiona i cały jej majątek został przekazany na rzecz Państwowego Gimnazjum im. Jana Śniadeckiego. W latach 1903-1919 dyrektorami szkoły byli: Jerzy Skrobański, Edmund Fankanowski, Albin Kowalczewski, Stefan Borecki, Władysław Wojtowicz.
W 1919 Szkoła Handlowa kontynuuje swoją działalność, jako 3-klasowa średnia szkoła zawodowo-handlowa, powołana za zgodą władz oświatowych przez Stowarzyszenie Kupców Polskich w Kielcach. Tytułem odszkodowania po byłej szkole realnej otrzymała 70 tys. koron nieco nieruchomości i część księgozbioru. W pierwszych latach szkoła mieściła się w prywatnym budynku przy ul. Szerokiej nr 40 (dziś Żeromskiego). W roku 1930 szkoła przenosi się do własnego budynku przy ul. Kopernika (gdzie znajduje się do dziś), który został wybudowany dzięki inicjatywie i staraniom Bolesława Markowskiego.
W roku 1935 szkoła została przemianowana na 4-klasowe Gimnazjum Kupieckie Stowarzyszenia Kupców Polskich. W okresie 20-lecia międzywojennego szkołę opuściło 883 absolwentów. W latach 1919-1939 dyrektorami szkoły byli: Wincenty Kirchner, Feliks Krzakowski, Jan Jurasz.
Rok 1938, wśród uczennic Zofia Książek-Bregułowa, absolwentka 1938 w powstaniu warszawskim straciła wzrok - aktorka, poetka, porucznik, łączniczka batalionu „Zośka”. | Rok szk. 1938/39, uczniowie przed szkołą. |
W czasie okupacji budynek szkoły przy ul. Kopernika zajmowali Niemcy. ale decyzją władz okupacyjnych w następnym roku szkoły te zostały zamknięte. Miejsce poprzednich szkół zajęła 2- letnia Prywatna Szkoła Handlowa, a od 01.04.1942 r. Państwowa Szkoła Handlowa. Program nauczania został przez okupanta znacznie okrojony: zlikwidowano historię , geografię, język polski. Masowe represje nie oszczędziły grona nauczycielskiego i uczniów. W wyniku represji zmarł dyrektor Feliks Krzakowski, dyrektor Czesław Czerwieński i nauczyciel matematyki Adam Słapczyński zginęli w Oświęcimiu. Zabrany do robót fortyfikacyjnych zmarł prof. Zygmunt Cedro. Dopiero po wyzwoleniu powrócił z obozu koncentracyjnego polonista, prof. Jan Gębica. 25 uczniów zostało zamordowanych przez gestapo. W okresie okupacji szkołę ukończyło 350 absolwentów. W latach 1939-1945 dyrektorami szkoły byli: Feliks Krzakowski, Czesław Czerwieński, Anna Piątkowska , Stanisław Łabęcki , Aleksander Król.
Maturzyści 1948. Na zdjęciu: dyr Aleksander Król, wychowawca prof. Anna Piątkowska, prof. Amelia Czerwiak (Radomska). | Grono Pedagogiczne 1948 r. Jubileusz 25-lecia pracy dyr. Jana Jurasza. |
Przy Państwowej Szkole Handlowej w latach 1942-1944 działało Tajne Gimnazjum Kupieckie o pełnym programie szkoły średniej. Organizatorem, kierownikiem i nauczycielem tej szkoły był Aleksander Król. Poza dyrektorem uczyli w niej m.in. Elżbieta Płochocka, Amelia Czerwiak (Radomska), Marian Kowalczewski. Zakłady wytwórcze „Społem” w Kielcach objęły patronat nad szkołą udzielając uczniom i nauczycielom pomocy materialnej.
Po wyzwoleniu Kielc, w styczniu 1945 roku Szkoła Handlowa powróciła do swojego gmachu przy ul. Kopernika 8, a już 18 lutego tegoż roku, w zdewastowanym i tylko częściowo oszklonym budynku, opalanym żelaznymi piecykami, szkoła wznowiła działalność jako prywatne Gimnazjum Kupieckie i Liceum Handlowe.
Maturzyści 1946 – pierwsza powojenna matura. |
W latach 1945/49, w wyniku burzliwych zmian zachodzących w polskim szkolnictwie, w budynku szkoły mieściło się kilka typów szkół ekonomicznych o różnych cyklach kształcenia. Były to w większości szkoły prywatne, które 1 kwietnia 1949 r. zostały upaństwowione. Powstał Państwowy Zakład Kształcenia Administracyjno- Handlowego w Kielcach. W ramach zakładu funkcjonowały szkoły państwowe o dwuletnim cyklu kształcenia: Liceum Administracyjno - Handlowe, Liceum Administracyjno – Gospodarcze i Liceum Pocztowo – Telekomunikacyjne. W roku 1950 rozpoczęło działalność Technikum Handlowe i Technikum Pocztowe. Obowiązki dyrektora pełnił Aleksander Król. Kolejna reorganizacja szkoły została przeprowadzona w styczniu 1952 r. Utworzono wówczas z Zakładu Kształcenia Administracyjnego – Handlowego cztery odrębne technika o 3- letnim cyklu kształcenia: Technikum Handlowe Ministerstwa Handlu Wewnętrznego, Technikum Pocztowo – Telekomunikacyjne Ministerstwa Łączności, Technikum Finansowe Ministerstwa Finansów – prowadzone przez Aleksandra Króla oraz Technikum Statystyczne Głównego Urzędu Statystycznego z dyr. Feliksem Gibułą. Ostatecznie z trzech ostatnich szkół utworzono Technikum Ekonomiczne, obecny Zespół Szkół Ekonomicznych im. Oskara Langego, który do roku 1968 mieścił się w budynku przy ul. Kopernika. Aleksander Król kierował szkołą do 31.12.1954 r.
Nowoczesność lat 60. - telewizor „Koral”. | Wystawa „Chemar” – lata 60. |
W styczniu 1955 r. nowym dyrektorem został Eugeniusz Kot; który zarządzał szkołą nieprzerwanie przez 36 lat, do 31 sierpnia 1991. Przełomowy z wielu powodów, był rok 1967/68, 5-letnie Technikum Handlowe przekształcone zostało w 4-letnie Liceum Ekonomiczne nr 1 w Kielcach, 22 czerwca 1968 roku podczas jubileuszu obchodów 65-lecia istnienia, szkoła otrzymała imię Mikołaja Kopernika.
W 1989 r. baza dydaktyczna szkoły wzbogaciła się o nowy lokal dla biblioteki. Absolwent szkoły, opiekun VI KDH Bernard Urbański przekazał testamentem swoją posesję przy ul. Kopernika 6 z przeznaczeniem na bibliotekę. W dniu 27 kwietnia 1991 r. Rada Pedagogiczna, której przewodniczył ówczesny dyrektor szkoły Eugeniusz Kot podjęła decyzję, aby biblioteka szkolna została przeniesiona do budynku obok szkoły i nadano jej imię fundatora Bernarda Urbańskiego.
W roku 1994 została zrealizowana inwestycja budowy nowej sali gimnastycznej, a w roku 2011 otwarcie wielofunkcyjnego boiska sportowego.
W roku 2003 szkoła obchodziła Jubileusz 100-lecia. Z tej okazji 8 maja 2004 r. odbył się Wielki Zjazd Absolwentów, i została wydana pamiątkowa księga „Od Handlówki do Kopernika” – z perspektywy 100 lat, oraz wmurowana została tablica pamiątkowa upamiętniająca 100-lecie Szkoły.
Chlubą Szkoły są finaliści i laureaci olimpiad, (Olimpiada Wiedzy Ekonomicznej – 14 laureatów, 18 finalistów), finaliści Turnieju Wiedzy i Umiejętności Handlowo - Menedżerskich ( 5 ucz. ), Nadzieje Miasta Kielc oraz stypendyści Ministra Edukacji Narodowej.
W latach 1945-2015 szkoła wielokrotnie zmieniła nazwę, kierunki kształcenia, przechodziła liczne reformy osiągając wysoki poziom dydaktyczno – wychowawczy. Stała się placówką wiodącą w zakresie kształcenia ekonomicznego. Absolwentów „Kopernika” można znaleźć wszędzie, pracują w małych sklepach, hipermarketach, urzędach skarbowych, bankach i ministerstwach, są też wśród nich, lekarze, filmowcy, aktorzy czy znane piosenkarki. W latach 1991- 2017 dyrektorami Szkoły byli: Zbigniew Jędrzejczyk 1991-2007, Wioletta Nowak 2007-2012, Dariusz Florin-2012-2017.
Od 1 września 2017 roku funkcję dyrektora szkoły pełni Pan Piotr Sowiński.